Hindistan,yoxsa,Pakistan?  —   Hərbi güclərin müqayisəsi nə deyir?

Aprelin 22-də Cammu və Kəşmirin Pahalqam bölgəsində 26 dinc sakinin həyatına son qoyan terror hücumundan sonra Hindistan və Pakistan arasında gərginlik yenidən artıb.

Bundan sonra Hindistan hökuməti bir sıra cavab tədbirləri görməyə başladı, Pakistan da diplomatik əlaqələri daha da gərginləşdirən paralel addımlar atdı.

Hər iki ölkə yüksək hərbi hazırlıq vəziyyətində qaldığından, analitiklər xəbərdarlıq edirlər ki, istənilən səhv addım Cənubi Asiyanı münaqişəyə doğru sövq edə bilər.

Oxu24.com regionda gərginliyi nəzərə alaraq ili ölkənin hərbi gücünü araşdırıb.Nəzər alsaq ki,hər iki ölkə nücə silahına malikdir,o zaman təhlükənin miqyasının nə qədər böyük olduğunu anlamaq olar.

İki ölkənin hərbi gücünün, müdafiə büdcəsinin və nüvə arsenalının ətraflı müqayisəsi onların imkanlarının miqyasını və regiondakı güc balansını ortaya qoyur.

Hindistan 1,46 milyon aktiv əsgər və 81 milyard dollar müdafiə büdcəsi ilə Qlobal Atəş Gücü İndeksi 2025-də dördüncü, Pakistan isə 660,000 personalı və 10 milyard dollar ayırması ilə 12-ci yerdədir.

Hindistan 2229 təyyarə, 4201 tank və 293 dəniz gəmisi, o cümlədən iki təyyarə daşıyıcısı var. Pakistanın 1399 təyyarəsi, 2627 tankı və 121 hərbi dəniz  donanması var.

Hindistan aktiv hərbi personal, ehtiyatlar və yarımhərbiləşdirilmiş qüvvələr baxımından Pakistanı əhəmiyyətli dərəcədə qabaqlayır. Qlobal Atəş Gücü İndeksi 2025-ə görə, Hindistan qlobal miqyasda dördüncü, Pakistan isə doqquzuncu yerdən geriləyərək on ikinci yeri tutur.

Hindistan 2,5 milyon yarımhərbi heyətlə yanaşı, əlavə 1,15 milyon ehtiyatı olan təxminən 1,46 milyon aktiv qoşuna malikdir.

Bunun əksinə olaraq, Pakistanda 654.000 aktiv əsgər, 500.000-ə yaxın hərbiləşdirilmiş qüvvə və başqa bir hesablamaya görə, 291.000 hərbiləşdirilmiş polis var.

Bu demoqrafik üstünlük Hindistanın geniş əhalisi tərəfindən dəstəklənir, Pakistanda 4,8 milyon ilə müqayisədə hər il təxminən 24 milyon nəfər hərbi yaşa çatır. Bu gənc demoqrafik Hindistanı gələcək qüvvələrin genişləndirilməsi üçün daha dərin və davamlı işə qəbul bazası ilə təmin edir.

Müdafiə xərcləri 

İki ordu arasındakı fərqin əsas amili onların müvafiq müdafiə büdcələrindədir.

Hindistan 2025-26-cı maliyyə ili üçün təxminən 6,81 trilyon ₹ (79-81 milyard dollar) ayırdı ki, bu da əvvəlki ilə nisbətən 9,5 faiz artım deməkdir. Bu, Hindistanı qlobal hərbi xərclərin ilk beşliyinə daxil edir.

Müqayisə üçün Pakistanın müdafiə xərcləri əhəmiyyətli dərəcədə aşağıdır və 2025-26 maliyyə ili üçün təxmin edilən 2,28 trilyon ₹ (7,6-10 milyard dollar) təxmin edilir ki, bu da illik müqayisədə təxminən 159 milyard Rs artımı əks etdirir.

Pakistan ordusunun təlimi:

Ənənəvi olaraq Rusiyaya arxalanan Hindistan Fransa, İsrail və ABŞ-dan idxalı genişləndirib. Təyyarə gəmiləri, sualtı qayıqlar və helikopterlərlə bağlı layihələr də daxil olmaqla, yerli istehsal da artıb.

Stokholm Beynəlxalq Sülh Araşdırmaları İnstitutunun (SIPRI) məlumatına görə, Hindistan Rusiyadan asılılığını 2009-2013-cü illərdə ümumi idxalın 76 faizindən 2019-2023-cü illər arasında 36 faizə endirməklə yanaşı, dünyanın ən böyük silah idxalçısı olub.

Pakistan isə öz hərbi texnikasının əsas hissəsini Çindən alır. SIPRI məlumatları göstərir ki, 2019-2023-cü illər arasında Pakistanın idxalının 82 faizi, 2009-2012-ci illərdəki 51 faizdən çox, Çindən gətirilib.

O, həmçinin Türkiyədən qabaqcıl sistemlər və dronlar alır və Fransa və Rusiya ilə tarixi satınalma əlaqələri var.

Quru qoşunları: tanklar, artilleriya və mexanikləşdirilmiş qüvvələr

Hindistan mexanikləşdirilmiş döyüş platformalarında əhəmiyyətli üstünlüyə malikdir.

Onun quru qüvvələrinin arsenalında 4201 tank, xüsusilə T-90 Bhishma və yerli istehsal Arjun seriyası, həmçinin 148 000-dən çox zirehli maşın var ki, bu da Pakistanın sayından təxminən üç dəfə çoxdur.

Həmçinin oxuyun

Putinlə bağlı həmin videonu SİLDİRİLİR 

Bunları bildikdən sonra yalnız yaşlı qoyun əti YEYƏCƏKSİNİZ    —   FAYDALARI 

Yumurta ürəyə nə edir? (VİDEO)

Bakıda faciə: Ölən və yaralılar var   —  Hadisə yerindən GÖRÜNTÜLƏR 

Pakistanda 2627 tank və 6137 zirehli döyüş maşını var. Artilleriya sahəsində Pakistanın 4619-u ilə müqayisədə Hindistan 11225 silahla yenidən liderlik edir.

Pakistanın daha çox sayda özüyeriyən artilleriya sisteminə malik olmasına baxmayaraq, Hindistanın quru sistemlərinin ümumi atəş gücü və miqdarı ona həm adi, həm də hibrid münaqişə ssenarilərində daha çox çeviklik verir.

Hindistan və Pakistan hava müdafiəsi 

Hindistanın hava qüvvələri daha böyükdür və əksər parametrlər üzrə daha yaxşı təchiz edilib. Hindistan hava məkanını  Su-30MKI, Rafale və yerli Tejas qırıcıları kimi 513 döyüş təyyarəsi də daxil olmaqla cəmi 2229 təyyarə qoruyur.

Hindistan  hava qüvvələri həmçinin hücum və kommunal variantları da daxil olmaqla 899 helikopterdən və altı havada yanacaq dolduran tankerdən ibarətdir.

Pakistan, əksinə, 328 döyüş təyyarəsi - ilk növbədə F-16 və JF-17 Thunder - və 373 helikopter daxil olmaqla 1399 təyyarə ilə hava məkanını qoruyur.Pakistanın dörd hava tankeri var.

Bununla belə, o, hərbi təlimçi təyyarələrinin sayına görə Hindistanı üstələyir, Hindistanın 351-i ilə müqayisədə 565, pilotların daha sürətli təlim dövrlərinə kömək edir.

Suda qüvvələrin gücü 

Hindistanın donanması həm ölçü, həm də strateji dərinlik baxımından əhəmiyyətli dərəcədə daha bacarıqlıdır. 293 gəmi, o cümlədən iki təyyarə daşıyıcısı - INS Vikramaditya və INS Vikrant - 13 esminesi və 18 sualtı qayığı ilə Hindistan qlobal dəniz zonalarında fəaliyyət göstərə bilən mavi sulu donanma kimi təsnif edilir.

Pakistanın dəniz donanması 121 gəmidən ibarətdir.Səkkiz sualtı qayıq var. 

Nüvə arsenalı və raket texnologiyası

Silahlara Nəzarət Assosiasiyasına görə hər iki ölkə nüvə silahına malikdir və hər birində təxminən 170 döyüş başlığı var. Hindistanın siyasəti elan edilmiş “İlk İstifadə Yoxdur” doktrinasına əməl edir, Pakistan isə lazım olduğu halda nüvə reaksiyasına başlamaq hüququnu özündə saxlayır.

Hindistanın çatdırılma sistemlərinə Agni seriyalı raketlər daxildir, bəzi qiymətləndirmələrə görə, Agni-V 5200 km-dən və 8000 km-ə qədər hədəfləri vura bilir.

Hindistan həmçinin qitələrarası imkanlarını daha da genişləndirməsi gözlənilən Agni-VI üzərində işləyir.

Pakistanın raket arsenalına 2750 km mənzilli Şahin-III daxildir və xarici müttəfiqlərin köməyi ilə 3000 km-i ötmək üçün hazırlanmaqda olduğu bildirilir.

Qeyd edək ki, Pakistan həmçinin döyüş meydanında nüvə qarşısının alınmasına imkan verən 70 km mənzilli Nəsr (Hatf-9) taktiki nüvə raketini də yerləşdirib.

Hər iki dövlət quru, hava və dəniz yolu ilə nüvə çatdırılması üçün triadalar inkişaf etdirməyə çalışır, lakin Hindistan hazırda diapazon və platforma müxtəlifliyinə görə liderdir.

Kimin daha yaxşı əməliyyat təcrübəsi var?

Hindistan ədədi və texnoloji cəhətdən üstün olsa da, strateji məhdudiyyətlər əhəmiyyətsiz deyil. Hindistan qoşunlarının böyük bir hissəsi Çinlə şimal sərhədində yerləşdirilib ki, bu da son illərdə alovlanma nöqtəsi olub.

Pakistan isə Əfqanıstandan yayılan təhlükələri idarə edərək öz qərb sərhədinə diqqət yetirir.

Hazırladı: Miri Məcidli