İsrailin raket təhlükəsi fonunda İran neft ixracına tələsir

İran neft ixracatçıları İsraildən gələn raket zərbələri təhlükəsi səbəbindən əhəmiyyətli həcmdə xammalı itirmək riskindən qorunmaq üçün təcili olaraq terminallardan tankerlərə daşımaları artırıblar.

Oxu24.com   xəbər  verir   ki, bu barədə “Bloomberg” peykdən çəkilmiş görüntülərə istinadən məlumat yayıb.

Yerli enerji şirkətləri daşmış neft çənlərində yığılan xammaldan tez bir zamanda xilas olmağa çalışır və onları tankerlərə yükləyir. Oxşar vəziyyət, xüsusən də Yaxın Şərq ölkəsinin Xarq adasındakı əsas ixrac terminalında da qeydə alınıb.

Üzən damların hərəkətindən istifadə etməklə bəzi xammalın çənlərdən daşınmasını izləmək mümkün olub. Onlar hər bir tanka quraşdırılır və boşaldıqca aşağı salınır. Tanklar tamamilə doldurulmadıqda, dam səviyyəsi divarların yuxarı hissəsindən əhəmiyyətli dərəcədə aşağı olacaq. İyunun 11-də peyk şəkillərinin ötürüldüyü demək olar ki, bütün tankların mənzərəsi məhz budur. Bir həftə sonra, 18-də üzən damların kənarları artıq divarların yuxarı sərhədi ilə bərabər idi. Bu o deməkdir ki, bu müddət ərzində çənlərdə saxlanılan xam neftin böyük hissəsi tankerlərə yüklənirdi.

Bu tendensiyanı TankerTrackers gəmi izləmə xidmətinin həmtəsisçisi Samir Mədəni təsdiqləyib.

Onun sözlərinə görə, son bir həftə ərzində İran tankları ağzına qədər doldurulub.

Neft ixracı normadan xeyli artıq olarsa, belə dinamika qeydə alınır.

S&P Global-ın məlumatına görə, 2024-cü ildə Xarq adasındakı tankların ümumi tutumu təxminən 28 milyon barel olub.

Həmçinin oxuyun

Leyla Əliyeva xalasını doğum günündə belə TƏBRİK ETDİ  

Respublikanın ən gənc  prorektoru  Hidayətli kimdir? - DOSYE

Onkoloq XƏBƏRDARLIQ EDİR: Xərçəng xəstəliyinə tutulduğumuzu necə bilməliyik?

Avtomobilimin işıq cihazlarında dəyişiklik edə bilərəmmi?  - SUALA CAVAB 

Hər birinin gücü bir milyon barel olan onlardan ikisinin təmiri 2025-ci ilin mayında başa çatdırılıb. Lakin onların iyunun ortalarına kimi istismara verilib-verilməyəcəyi hələ də bəlli deyil. Amma bu olmasa belə, Mədəni iddia edir ki, 13-dən 18-dək İran neftinin orta gündəlik ixracı 2,33 milyon barel təşkil edib. Bu, İsraillə müharibə başlamazdan əvvəlki ilin orta göstəricisindən 44 faiz çoxdur.

Raket hücumları təhlükəsi səbəbindən neftin Hörmüz boğazından super iri tankerlərlə nəqlinin dəyəri Yaxın Şərqdə eskalasiya başlayandan bəri təxminən 2,38 dəfə artıb. İndi iki milyon barelə qədər xam neft daşıya bilən gəminin yükü müştərilərə 47 609 dollara başa gəlir. Fars körfəzindən Çinə neft nəqlinin dəyəri isə öz növbəsində 21 min dollardan 51 min 900 dollara yüksəlib. Brent neftinin dünya qiymətləri isə öz növbəsində yanvarın 23-dən bəri ən yüksək həddə çataraq 79,02 dollar/barelə çatıb.

Hazırda qlobal neft bazarı iştirakçılarının əsas narahatlığı İran hakimiyyəti tərəfindən Hörmüz boğazının bağlanması təhlükəsidir. Dünyadakı xammal ehtiyatlarının təxminən beşdə biri bu marşrutdan keçir. Boğaz bağlanarsa, neftin qiyməti 120-130 dollar/barelə qədər qalxa bilər, ekspertlər xəbərdarlıq edir. Eyni zamanda, bir sıra analitiklər belə bir ssenarinin mümkünlüyünə şübhə ilə yanaşırlar.

Energetika və Maliyyə İnstitutunun energetika üzrə baş direktoru Aleksey Qromov xatırladır ki, İranın özü ilk növbədə bu marşrutla xammalın satışından asılıdır. Hörmüz boğazı bağlanarsa, Yaxın Şərq ölkəsinin büdcəsi digər məsələlərlə yanaşı, İsraillə müharibəni maliyyələşdirmək üçün zəruri olan gəlirlərin əhəmiyyətli hissəsini itirəcək. Ekspert hesab edir ki, daha çox ehtimal olunan ssenari qlobal bazar iştirakçılarının bölgədəki “şərti sabit” gərginliyə tədricən öyrəşməsi və xammal qiymətlərində şok artımı ilə üzləşməməsidir.

Nigar