Pandemiya dövründə COVID-19-un əsasən tənəffüs yollarına təsir etdiyi bilinsə də, xəstəliyin uzunmüddətli fəsadları ilə bağlı araşdırmalar davam edir.

OXU24.COM  xəbər verir ki, son tədqiqatlar göstərir ki, koronavirus təkcə ağciyərlərə deyil, ürək, beyin, sinir sistemi və hətta immun sisteminə də ciddi təsir göstərə bilər.

Əsas Fəsadlar və Onların Təhlükələri

Ürək-damar problemləri

COVID-19 keçirmiş şəxslər arasında ürək xəstəliklərinin, xüsusilə miokardit və ürək ritmi pozğunluğunun artdığı müşahidə olunur. Tədqiqatlar göstərir ki, virus damarlarda iltihaba səbəb olur və bu da infarkt və insult riskini yüksəldir.

Sinir sistemi və nevroloji təsirlər

Xəstəliyi keçirmiş şəxslər arasında baş ağrıları, yaddaş zəifliyi, konsentrasiya çətinlikləri ("beyin dumanı") və hətta nevroloji xəstəliklərin artdığı qeyd olunur. Parkinson və Alzheimer kimi xəstəliklərə meyilliliyin artması da tədqiqatçılar tərəfindən izlənilir.

Psixoloji təsirlər

Pandemiya təkcə fiziki deyil, həm də psixoloji sağlamlığa ciddi zərbə vurub. COVID-19 keçirmiş şəxslər arasında depressiya, anksiyeta və posttravmatik stress pozğunluğu halları artır. Uzun müddətli təcrid və sosial uzaqlaşma bu problemləri daha da dərinləşdirib.

Uzun COVID

Xəstəliyi yüngül və ya ağır formada keçirmiş bir çox insan aylarla davam edən yorğunluq, nəfəs darlığı və enerji çatışmazlığı kimi simptomlardan şikayətlənir. Bu vəziyyət "Uzun COVID" olaraq adlandırılır və həyat keyfiyyətini ciddi şəkildə aşağı salır.

İmmun sisteminin pozulması

COVID-19 immun sistemini zəiflədərək digər infeksiyalara qarşı həssaslığı artırır. Eyni zamanda, bəzi hallarda immun sisteminin həddindən artıq aktivləşməsi nəticəsində öz toxumalarına hücum etdiyi müşahidə edilib. Bu, autoimmun xəstəliklərin inkişafına səbəb ola bilər.

Araşdırmalar və Proqnozlar

Elm adamları COVID-19-un uzunmüddətli təsirlərini tam anlamaq üçün daha çox araşdırmaya ehtiyac olduğunu bildirirlər. Xəstəliklə mübarizə aparmaq və onun fəsadlarını azaltmaq üçün erkən diaqnoz və reabilitasiya mühüm əhəmiyyət daşıyır.

COVID-19 təkcə qısa müddətli təhlükə deyil, həm də uzunmüddətli fəsadlarla sağlamlıq sistemlərini sınağa çəkən ciddi bir xəstəlikdir. Pandemiyanın sona çatmasına baxmayaraq, onun təsirlərini azaltmaq və sağlamlığı qorumaq üçün tədbirləri davam etdirmək vacibdir.