Qaynar xətt:

(+99450) 247 90 86

Tramp NATO-nu məhv edə bilər

DÜNYA

107

24.06.2025, 17:55

Şimali Atlantika Alyansı son 75 ilin ən təhlükəli böhranını yaşayır və Donald Trampın yenidən ABŞ prezidenti seçilməsi və onun administrasiyasının Avropa əleyhinə bəyanatlarından sonra dağılmaq ərəfəsindədir.

Bu barədə Bloomberg NATO daxilində böhrana həsr olunmuş analitik nəşrində məlumat yayıb.

Professor Hal Brands-in sözlərinə görə, prezident Tramp Amerikanın NATO-ya qarşı çoxdankı skeptisizmini yeni səviyyəyə qaldırıb. ABŞ-ın vitse-prezidenti J.D.Vensin Münhendə avropalı müttəfiqlərlə münasibətlərin soyuqlaşmasına səbəb olan sərt çıxışından sonra alyansdakı narahatlıq daha da artıb.

Bloomberg qeyd edir ki, NATO artıq tarixdə Süveyş kanalı böhranı, İraq müharibəsi və Fransanın hərbi komandanlıqda iştirakdan imtina etməsi kimi parçalanmalarla üzləşib, lakin hazırkı vəziyyət alyansın dağılmasına yaxındır.

NATO hazırda dörd böhranla üz-üzədir: Ukrayna müharibəsi ilə bağlı təhlükəsizlik böhranı, Avropa ordularının tənəzzülü ilə bağlı hazırlıq böhranı, ABŞ-ın Asiyaya yönəlməsi ilə bağlı strateji prioritet böhranı və Trampın hərəkətləri ilə daha da dərinləşən inam böhranı.

Tramp, ekspertlərin fikrincə, alyansı formal olaraq tərk etmədən, inamı zəiflətmədən, ABŞ-ın Avropadakı mövcudluğunu azaltmadan və strateji ahəngdarlığa xələl gətirmədən, Avropanın zəifləməsinə və avtoritar qüvvələrin artmasına gətirib çıxara bilər.

Bununla belə, müsbət variant da var: Avropanın müdafiə xərclərini artıracağı, ABŞ-ın nüvə qalxanını qoruyacağı və alyansın özü 21-ci əsrdə öz vəzifələrini yenidən nəzərdən keçirəcəyi yeni şərtlər əsasında transatlantik alyansın yenidən formatlaşdırılması.

Bloomberg belə nəticəyə gəlir ki, qarşıdakı illərin əsas sualı Trampın NATO-nun dünya və ABŞ üçün əhəmiyyətini tanımağa razı olub-olmayacağıdır.

Nigar