Ayaqlarımızda niyə görə dırnaqlar var? 

Ayaq dırnaqlarımız gündəlik həyatımızın kiçik, lakin əhəmiyyətli bir parçasıdır. Bəlkə də çox vaxt onlara yalnız kənardan gözəllik və gigiyena aspektindən yanaşırıq, amma dırnaqların funksiyası bunlarla məhdudlaşmır. Dırnaqlar ayaqlarımızın qorunması, hissiyyat və hərəkət mexanizmlərində mühüm rol oynayan mürəkkəb strukturlardır. İnsan bədəninin müxtəlif hissələrində olduğu kimi, ayaq barmaqlarının ucunda yerləşən dırnaqlar da inkişafın və təkamülün nəticəsində mükəmməl bir forma alıb. Təbiətin bu incə detalı, bir vaxtlar heyvanlarda pəncə funksiyasını yerinə yetirən nəzərəçarpan strukturlardan tədricən daha incə və çoxşaxəli funksiyalara malik orqana çevrilmişdir. Bizim modern həyat tərzimizdə ayaq dırnaqları çox zaman lazımi diqqətdən kənarda qalsa da, onların sağlamlığı ümumi bədən sağlamlığı ilə sıx əlaqəlidir. Ayaq dırnaqlarımızın quruluşu və funksiyası olduqca maraqlıdır, çünki onlar bizi xarici təsirlərdən müdafiə etməklə yanaşı, komfortlu və sabit yerişə də kömək edirlər. Çoxlarımız onları kəsmək, boyamaq və ya sadəcə kosmetik məqsədlə formalaşdırmaqdan daha irəli getmirik, amma bu strukturları daha dərindən tanımaq vacibdir. Nə qədər sadə görünsə də, ayaq dırnaqlarının sağlamlığına diqqətsizlik ciddi problemlərə, o cümlədən batıq dırnaq, göbələk infeksiyaları və hətta yeriş pozuntularına səbəb ola bilər. Bu bloq yazısında ayaq dırnaqlarının təkamülündən, funksiyalarından və onların sağlamlığını qorumaq üçün nələrə diqqət etməli olduğumuzdan bəhs edəcəyik. Ayaq dırnaqları

Dırnaqların təkamülü və tarixi

Ayaq dırnaqlarının təkamülü ilk baxışda çox sadə görünsə də, onların kökləri milyonlarla il əvvələ, heyvanların qoruyucu pəncələrindən qaynaqlanır. Tədqiqatçılar hesab edir ki, bu pəncələr əcdadlarımızın həm müdafiə, həm ov, həm də dırmanma qabiliyyəti üçün olduqca önəmli idi. Zaman keçdikcə təkamül prosesində bədən quruluşu dəyişdikcə pəncələr daha yastı və nazik formalı dırnaqlara çevrildi. Bu dəyişikliyin əsas səbəblərindən biri insanların dik yeriməyə başlaması və ətraf mühitə uyğunlaşması idi. İnsanabənzər canlılarda pəncələr tədricən hərəkət və tutma funksiyaları üçün daha uyğun forma aldı, bu prosesdə ayaq dırnaqları da qoruyucu rolu saxladı. Beləcə bu günkü insanın dırnaqları həm müdafiə, həm də zərif toxunuş və tutma funksiyasına kömək edən xüsusi keratinli səthə sahibdir. Təkamül prosesi yalnız fiziki quruluşun dəyişməsi deyil, sinir uclarının daha yaxşı qorunması və dəstək verməsi ilə də müşayiət olundu. Beləliklə, çox sərt və iti pəncələrdən bugünkü nisbətən daha yumşaq, lakin kifayət qədər dayanıqlı dırnaq quruluşuna keçid baş verdi. Bu keçid insanın müasir həyat tərzinə uyğun olaraq yeriş, qaçış və digər fəaliyyətlərdə rahatlıq təmin edəcək bir forma yaratdı. Ayaq dırnaqlarımızın indiki forması təsadüf deyil, əksinə təbiətin milyon illər ərzində formalaşdırdığı məqsədyönlü bir nəticədir.

Ayaq dırnaqlarının funksiyaları və önəmi

Ayaq dırnaqları ayaqlarımızın uc hissəsini xarici zərbələrdən qorumaq üçün təbii bir qalxan vəzifəsi daşıyır. Onlar barmaqların həssas nahiyəsini sərt səthlərlə və ya güclü təzyiqlə qarşılaşdıqda zədələnmədən müdafiə edir. Dırnaqların mövcudluğu eyni zamanda bədəndə tarazlığın saxlanılmasına da öz töhfəsini verir. Ayaq ucunda yerləşən dırnaqlar, yerimə və qaçış zamanı barmaqlara düşən təzyiqin bərabər paylanmasına yardımçı olur. Barmaqların sinir uclarının qorunması nəticəsində beynimizdən gələn hərəkət siqnalları ayaq barmaqlarına daha dəqiq ötürülür. Bu da yeriş prosesinin koordinasiyasını yaxşılaşdırır və ayaqlarımızı daha etibarlı şəkildə idarə etməyimizə şərait yaradır. Ayaqqabılarımız nə qədər qoruyucu olsa da, dırnaqların olmaması barmaqların sərt səthlərə və təzyiqə daha açıq olmasına səbəb olardı. Sağlam və güclü dırnaqlar zədələrin və infeksiyaların yaranma riskini azaldaraq ayaq sağlamlığını qoruyur. Ayaq dırnaqlarının elastikliyi və sərtliyi arasındakı tarazlıq onların normal funksiyasını mümkün edir və ciddi narahatlıqların qarşısını alır. Ona görə də ayaq dırnaqları təkcə estetik baxımdan deyil, həm də hərəkət, tarazlıq və ümumi sağlamlıq baxımından son dərəcə vacibdir.

Həmçinin oxuyun

Ömür boyu ehtiyac içində yaşadı,yaxınlarının dediyi kimi içki "evini yıxdı"...  Eldəniz Zeynalovun həyat hekayəti

Ağır qəza baş verib: Yaralılar var 

Tailand-Kamboca müharibəsindən maraqlı görüntülər - Silahlı  fillər sərhədə yerləşdirilib   - FOTO

Bayat çörəyi torpağa basdırın - Səbəbi 

Ayaq dırnaqlarının sağlamlığına necə diqqət göstərməli

Ayaq dırnaqlarının sağlam qalması üçün ilk növbədə müntəzəm və düzgün qaydada baxım göstərmək lazımdır. Dırnaqları çox qısa və ya yanlış formada kəsmək, xüsusilə də dərin küncləri çıxarmaq batıq dırnaq problemi yarada bilər. Bu səbəbdən dırnaqları düz şəkildə kəsmək və künclərini çox dərin almamaq ən yaxşı yanaşmadır. Bununla yanaşı gigiyenaya ciddi diqqət göstərmək vacibdir: ayaqları hər gün yumaq, barmaq aralarını tam qurulamaq və təmiz corablardan istifadə etmək infeksiyaların qarşısını alır. Ayaqqabı seçimi böyük rola malikdir, çünki çox dar və ya sərt ayaqqabılar dırnaqların sıxılmasına və deformasiyasına səbəb ola bilər. Ayaqqabının ölçüsü və forması barmaqların normal yerləşməsinə imkan verməli, dırnaqlara artıq təzyiq göstərməməlidir. Dırnaqlarda rəng və forma dəyişikliyi, qalınlaşma və ya şişkinlik aşkar etsəniz, gecikmədən dermatoloq və ya podoloqa müraciət etmək məsləhətdir. Ayaq vannaları, nəmləndirici kremlər və müntəzəm dırnaq baxımı ayaqların dərisini və dırnaqlarını sağlam və yumşaq saxlamağa kömək edir. Kifayət qədər vitamin və mineral (xüsusilə Biotin, Sink və D vitamini) qəbulu dırnaqların daha davamlı olması üçün vacibdir. Nəhayət, müntəzəm olaraq professional pedikür xidməti almaq və ya ev şəraitində düzgün alətlərdən istifadə etməklə pedikür etmək ayaq dırnaqlarınızın sağlamlıq və gözəlliyini qorumağın ən yaxşı yollarından biridir.