Bunu edən müğənnilər həbs oluna bilər    —  Vəkildən ŞOK MÜSAHİBƏ

Son günlər müğənnilər arasında mahnı mübahisələrinə rast gəlirik.Onlar bir-birlərini mahnıları icazəsiz ifa etməkdə ittiham edirlər.

Bəs,burada məsuliyyət nədən ibarətdir?Mahnının müəlliflik hüququ müğənniyə,yoxsa,bəstəkara məxsusdur?

Oxu24.com mövzu ilə bağlı vəkil Esmira Rzayeva ilə müsahibə aparıb.

Mahnını icazəsiz oxumaq qanuni baxımdan necə qiymətləndirilir?

-Hər bir musiqi əsəri onun sözləri, musiqisi və aranjemanı ilə birlikdə müəlliflik hüquqları ilə qorunur. Musiqi əsərlərindən istifadə edərkən hüquqi məsuliyyəti nəzərə almaq vacibdir. Azərbaycan Respublikasında müəlliflik hüququnun pozulmasına görə məsuliyyət mülki, inzibati və cinayət yolları ilə tətbiq olunur. Qanunvericilikdə hər üç məsuliyyət növü açıq şəkildə göstərilib. İcazəsiz ifa dedikdə, mahnının ictimai şəkildə müəllifin razılığı olmadan səsləndirilməsi nəzərdə tutulur. Buraya konsertlər, restoran və kafelərdə oxuma, televiziya və sosial şəbəkələrdə paylaşım daxildir. Şəxsi istifadədə, məsələn evdə dinləmə və oxuma zamanı hüquqi məsuliyyət yaranmır.Mahnını müəllifin razılığı olmadan oxumaq və ya ictimai şəkildə səsləndirmək, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə görə müəlliflik hüquqlarının pozuntusu hesab olunur. 

Biraz daha ətraflı izah edə bilərsiniz?

 -Əlbəttə. Əvvəlcə qanunverici bazadan başlayaq. “Müəlliflik hüququ və əlaqəli hüquqlar haqqında” Qanun müəlliflik hüququnun pozulmasına görə məsuliyyətin növlərini müəyyən edir. Xüsusilə Maddə 47-də bildirilir ki, müəllif hüquqlarının pozulmasına görə həm mülki, həm inzibati, həm də cinayət məsuliyyəti tətbiq olunur.

Mülki məsuliyyət nəyi əhatə edir?

-Mülki məsuliyyət çərçivəsində hüquq sahibi yəni müəllif və ya əlaqəli hüquq sahibi zərərin ödənilməsini tələb edə bilər. Qanunu pozan şəxsdən müəllifin hüquqlarından icazəsiz istifadə nəticəsində əldə edilmiş gəlirin tutulması da tələb oluna bilər. Məsələn, məhkəmələr zərərin dərəcəsinə görə 55 manatdan 55 000 manata qədər kompensasiya təyin edə bilərlər. Bundan başqa, pirat nüsxələrin istehsalında istifadə olunan material və avadanlıqların məhkəmə tərəfindən müsadirəsi mümkündür.

 İnzibati məsuliyyət haqqında nə deyə bilərsiniz?

-Qanunda inzibati məsuliyyət də nəzərdə tutulub. Buraya cərimələr və hüquq pozuntusunun aradan qaldırılması üçün məhkəmə tərəfindən tətbiq olunan digər tədbirlər daxildir. Məsələn, sosial şəbəkələrdə müəllif hüququ pozulduqda məzmunun silinməsi və ya bloklanması da inzibati tədbir sayılır.

Həmçinin oxuyun

Putin buna görə Əliyevdən üzr istəyib — RUSİYANIN AÇIQLAMASI

Məhkəmə Ramiz Mehdiyevin kürəkəni barədə QƏRAR VERDİ

Qulunc qırmağın bu  mənfi nəticəsi var imiş    —   Həkim XƏBƏRDARLIQ ETDİ

Prezident FƏRMAN İMZALADI 

 Cinayət məsuliyyəti necədir?

-Cinayət Məcəlləsinin 165-ci maddəsi müəlliflik hüququnun qanunsuz istifadəsini tənzimləyir. Burada cəzalar konkret göstərilib:

Min manatdan iki min manatadək cərimə, əgər böyük miqdarda zərər vurulubsa;

 İctimai işlər 320-480 saatlıq;

Ağırlaşdırıcı hallarda isə 2 ilədək azadlığın məhdudlaşdırılması və ya həbs mümkündür.

Yəni, müəlliflik hüququna hörmət göstərmək vacibdir?

 Bəli, hər bir istifadəçi müəllifin razılığını almalıdır. Sosial şəbəkələrdə, tədbirlərdə və ya ictimai ifalarda mahnını icazəsiz oxumaq ciddi hüquqi nəticələrə səbəb ola bilər. Mahnının icazəsiz oxunması hüquqi baxımdan ciddi məsuliyyət yaradır. Müəlliflik hüquqlarına hörmət göstərmək həm qanunla, həm də etik baxımdan vacibdir. İcazəsiz ifadan çəkinmək və hüquqi icazə almaq hər kəsin vəzifəsidir.

Bundan öncə  kimlər havaya dron qaldıra bilər? mövzusunda müsahibəni təqdim etmişdik.

Müsahibəni apardı: Miri Məcidli