Qaynar xətt:

(+99450) 247 90 86

ABŞ-dan üçqat təhlükə

DÜNYA

79

04.06.2025, 12:28

Avropa hökumətləri ABŞ prezidenti Donald Trampla beş həftəlik həlledici danışıqlara başlayır.

Oxu24.com  xəbər  verir   ki,  danışıqlar Ukraynaya gələcək dəstək, NATO perspektivləri və ABŞ-Aİ ticarət əlaqələri haqqındadır.

“Financial Times” yazır ki, Brüssel Trampın hər üç mövzudan – müdafiə, ticarət və Kiyevə hərbi yardımdan – Avropaya təzyiq vasitəsi kimi istifadə etmək niyyətindən ehtiyat edir.

Taleyüklü məsələlər təhlükə altındadır. Aİ-də nəzərdən keçirilən ssenarilər arasında ABŞ-ın Ukraynaya yardımının mümkün tamamilə dayandırılması, Vaşinqtonun Avropa qarşısında müdafiə öhdəliklərindən çıxması və qitədə iqtisadi artıma xələl gətirə biləcək genişmiqyaslı ticarət müharibəsi var.

Avropalı rəsmilərdən biri FT-yə verdiyi şərhdə etiraf edib: "Bütün əsas problemlərimizin cavabı Amerikadır. Amerika isə bizim ən yaxın müttəfiqimiz olmalıdır".

Nəşrin qeyd etdiyi kimi, hazırkı vəziyyət Avropa liderlərindən son dərəcə ehtiyatlı davranmağı tələb edir: istənilən ehtiyatsız söz və ya addım eyni anda üç sahədə - təhlükəsizlik, müdafiə və iqtisadiyyat sahəsində böhrana səbəb ola bilər.

Cəmi 11 gündən sonra Kanadada G7 sammiti başlayacaq, burada Avropa liderləri Trampdan Ukraynaya dəstək və Rusiyaya qarşı sanksiyalarla bağlı dəqiq mövqe axtarmaq niyyətindədirlər. Lakin Brüssel qorxur ki, Amerika prezidenti Kiyevi zəiflədə biləcək öz sülh sazişi konsepsiyasını irəli sürə bilər. NATO-nun Haaqa sammiti ardınca Avropa Trampı Amerikanın qitədəki hərbi mövcudluğunu saxlamağa inandırmağa çalışacaq. Elə ertəsi gün Aİ-nin Brüsseldə keçiriləcək sammitində ABŞ-a Avropa ixracatına 50% rüsum tətbiq etmək təhlükəsi müzakirə olunacaq.

Fransanın "müstəqil Avropa" ideyasını təbliğ etmək təşəbbüsünə baxmayaraq, avropalı diplomatlar özəl olaraq etiraf edirlər ki, region həssas olaraq qalır və irimiqyaslı böhran zamanı vahid strategiyası yoxdur.

Trampın ritorikasının özü, tariflər, NATO müttəfiqləri və Putinə münasibətlə bağlı qeyri-müəyyən bəyanatları Avropa paytaxtlarında narahatlığı daha da artırır. Avropa Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen artıq status-kvona qayıtmağa ümid etməmək barədə xəbərdarlıq edib: "Fırtınanın öz-özünə keçəcəyinə ümid etməməliyik. İşlər əvvəlki vəziyyətinə qayıtmayacaq - nə müharibə başa çatdıqdan sonra, nə tarif razılaşmasından sonra, nə də növbəti seçkilərdən sonra. Bu, sadəcə olaraq baş verməyəcək."

Qeyri-müəyyənlik fonunda Böyük Britaniya və Fransa Ukraynaya uzunmüddətli dəstək üçün yeni yanaşmalar hazırlamağa başlayıblar – ABŞ nəhayət prosesdən çıxacağı təqdirdə.

Nigar