Qaynar xətt:

(+99450) 247 90 86

Gənclərdə depressiya niyə artır?  

news/2025_12_13/zastavka_scaled_1765639210.jpg

CƏMİYYƏT

100

13.12.2025, 19:16

Son illər gənclər arasında depressiyanın artması artıq təkcə tibbi deyil, həm də ciddi sosial problemə çevrilib. Bu mövzu ilə bağlı danışanda əsas sual belə yaranır: gənclər niyə əvvəlkindən daha çox özlərini tənha, yorğun və ümidsiz hiss edirlər? Apardığım müşahidələr və mütəxəssislərin fikirlərinə əsasən, bu artımın arxasında bir neçə əsas səbəb dayanır.

İlk növbədə sosial şəbəkələrin təsirini qeyd etmək lazımdır. Gənclər günlərinin böyük hissəsini sosial mediada keçirirlər və burada gördükləri “ideal həyat” görüntüləri onları istər-istəməz öz həyatları ilə müqayisə etməyə vadar edir. Başqalarının daim xoşbəxt, uğurlu və problemsiz görünməsi gənclərdə özlərini yetərsiz hiss etmələrinə səbəb olur. Halbuki bu görüntülər çox vaxt reallığı əks etdirmir.

Oxu24.com  xəbər verir ki, digər əsas səbəblərdən biri də gələcəklə bağlı qeyri-müəyyənlikdir. Təhsil alan gənclər universiteti bitirdikdən sonra iş tapıb-tapmayacaqları barədə ciddi narahatlıq keçirirlər. Əmək bazarında rəqabətin artması, təcrübə tələb olunması və maddi çətinliklər gənclərin psixoloji yükünü daha da artırır. Gələcəyi ilə bağlı plan qura bilməyən gənc zamanla ümidsizlik hissi ilə üzləşir.

Ailə və cəmiyyətin gözləntiləri də bu problemdə mühüm rol oynayır. Bir çox gənc üzərində “uğurlu olmalısan”, “vaxtında iş tapmalısan”, “maddi cəhətdən müstəqil olmalısan” kimi təzyiqlər hiss edir. Bu gözləntiləri qarşılaya bilmədikdə isə özünü uğursuz hesab edir. Xüsusilə də başqalarının uğuru ilə tez-tez üzləşmək bu hissi daha da gücləndirir.

Müasir həyat tərzi də gənclərin psixoloji vəziyyətinə mənfi təsir göstərir. Düzgün yuxu rejiminin olmaması, qeyri-sağlam qidalanma, fiziki aktivliyin azlığı və enerji içkilərinin tez-tez istifadəsi bədənin və beynin normal fəaliyyətini pozur. Fiziki yorğunluq zamanla psixoloji yorğunluğa çevrilir.

Bundan əlavə, gənclər arasında emosiyaları ifadə etməkdə çətinlik də müşahidə olunur. Bir çoxu problemlərini kimsə ilə bölüşmür, “məni başa düşməzlər” düşüncəsi ilə içinə qapanır. Psixoloji dəstək almaq isə hələ də bəziləri üçün utancverici sayılır. Bu da depressiyanın dərinləşməsinə səbəb olur.

Pandemiyadan sonra yaranan sosial təcrid hissi də gənclər üzərində izsiz ötüşməyib. Uzun müddət evdə qalmaq, canlı ünsiyyətin azalması və sosial mühitdən uzaqlaşmaq bir çox gəncin özünü tənha hiss etməsinə səbəb olub. Bu təsirlər bəzi hallarda bu günə qədər davam edir.

Mütəxəssislər bildirir ki, depressiya zəiflik deyil, müalicə oluna bilən psixoloji vəziyyətdir. Problemin vaxtında qəbul edilməsi və düzgün dəstək alınması gənclərin bu vəziyyətdən çıxmasına kömək edə bilər. Psixoloqla danışmaq, ailə və dost dəstəyi, sağlam həyat tərzi bu prosesdə vacib rol oynayır.

Nəticə olaraq demək olar ki, gənclərdə depressiyanın artması tək bir səbəblə bağlı deyil. Sosial şəbəkələr, gələcək narahatlığı, cəmiyyətin təzyiqləri və müasir həyat tərzi bu problemin əsas faktorlarıdır. Bu mövzunun açıq şəkildə müzakirə olunması və gənclərin psixoloji sağlamlığına ciddi yanaşılması cəmiyyət üçün böyük əhəmiyyət daşıyır.

Çimnaz Telmanqızı