“Mənə kazino üçün icazə yox, söz verilsə idi…” — Hacı İbrahimdən SENSASİON AÇIQLAMA
09 İyul 2025, 08:16
Qaynar xətt:
(+99450) 247 90 86Milli Rifahın Yeni Müəyyənləri: Sosial Artımlar, Yaşıl Enerji və Qarabağda İqtisadi Dirçəliş — Millət vəkili Vüqar Bayramov ilə müsahibə
MÜSAHİBƏ
7103
12.05.2025, 13:14
Son dövrlərdə sosial siyasətdən tutmuş postmünaqişə dövründə iqtisadi dirçəlişə qədər bir çox sahədə əhəmiyyətli təşəbbüslər həyata keçirilir. 2025-ci ilin dövlət büdcəsində sosial xərclərin əhəmiyyətli paya sahib olması, azad edilmiş ərazilərdə məskunlaşma planlarının genişlənməsi və neft qiymətlərindəki dəyişkənlik fonunda iqtisadi sabitliyin qorunması bu istiqamətdə aparılan işlərin prioritet xarakter daşıdığını göstərir.
Məhz bu və digər aktual sosial-iqtisadi məsələləri daha ətraflı müzakirə etmək üçün Milli Məclisin deputatı, iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin üzvü, Azərbaycan-Malayziya parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri Vüqar Bayramov ilə həmsöhbət olduq.
Oxu24.com həmin müsahibəni təqdim edir:
– Vüqar müəllim, sosial müavinət və təqaüdlərin artırılmasının iqtisadi əsasları nələrdir?
– Azərbaycan Prezidentinin 2024-cü il 23 dekabr tarixli sərəncamına əsasən sosial paketin icrasına başlanılıb. Bu paket əməkhaqqı, pensiya, sosial müavinət və təqaüdlərin artırılmasını nəzərdə tutur. Artıq minimum əməkhaqqı və pensiyalarda artım baş verib, eyni zamanda bəzi dövlət qurumlarında çalışan şəxslərin də maaşları artırılıb. Sərəncamda Nazirlər Kabinetinə sosial müavinət və təqaüdlərin artırılması ilə bağlı təkliflərin hazırlanması tapşırılıb. Bu, iqtisadi artım, büdcə imkanları və qeyri-neft sektorunun yüksəlməsi fonunda mümkün olub.
– 2025-ci il üçün sosial xərclərin büdcəyə daxil edilməsi mexanizmi necə olacaq?
– 2025-ci ildə dövlət büdcəsinin sosial xərcləri 16.9 milyard manat təşkil edir ki, bu da ümumi büdcənin 42 faizinə bərabərdir. Bu vəsaitin ayrılması iqtisadiyyatın dayanıqlı inkişafı, neft gəlirlərinin sabitliyi və qeyri-neft sektorunun büdcəyə verdiyi töhfə ilə mümkün olub. Eyni zamanda Dövlət Neft Fondu bu istiqamətdə büdcə öhdəliklərinin vaxtında yerinə yetirilməsinə zəmanət verir.
– Əhalinin rifahına yönəlmiş hansı qanunvericilik təşəbbüsü ən uğurlu hesab edilir?
– Son illərdə sosial qanunvericilik sahəsində ciddi islahatlar həyata keçirilib. Əmək və pensiya sisteminin təkmilləşdirilməsi, elektron sistemlərin tətbiqi, şəffaf mexanizmlərin yaradılması əhalinin rifahına xidmət edir. Ən uğurlu təşəbbüslərdən biri də sosial müavinətlərin təyinatının avtomatlaşdırılmasıdır.
– İqlim maliyyələşməsində Azərbaycanın beynəlxalq maliyyə resurslarına çıxışı necə qiymətləndirilir?
– Azərbaycan COP29-a ev sahibliyi etməklə qlobal iqlim gündəliyinə öz töhfəsini verir. Yaşıl enerji sahəsində beynəlxalq tərəfdaşlıqların qurulması, maliyyə resurslarına çıxışın təmin olunması və investisiya layihələrinin reallaşdırılması bu sahədə mühüm addımlardır. 2030-cu ilə qədər ölkə daxilində yaşıl enerjinin payının 35 faizədək artırılması hədəflənib.
– Azad edilmiş ərazilərdə məskunlaşmanın iqtisadi təsiri necə olacaq?
– Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda artıq 13 mindən çox insan daimi məskunlaşıb, 40 minə yaxın insan isə orada işləyir. Bu, bölgənin iqtisadi inteqrasiyası və yeni bazarların formalaşması baxımından əhəmiyyətlidir. Məskunlaşma ilə paralel olaraq qeyri-neft sektoru da canlanır. Bu ərazilərin bərpası ölkə iqtisadiyyatının əsas drayverlərindən birinə çevriləcək.
Həmçinin oxuyun
– Qarabağa ayrılan vəsaitlərin şəffaflığı necə təmin edilir?
– “Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində 2026-cı ilin sonunadək 140 min insanın Qarabağ və Şərqi Zəngəzura köçürülməsi planlaşdırılır. İndiyədək bu məqsədlə dövlət büdcəsindən 19 milyard manat vəsait ayrılıb, 2025-ci il üçün isə əlavə 4 milyard manatın ayrılması nəzərdə tutulur. Ayrılan vəsaitlərin şəffaf şəkildə xərclənməsi üçün bütün layihələr dövlət nəzarəti altında, audit və ictimai monitorinq mexanizmləri əsasında həyata keçirilir. Bu yanaşma yalnız infrastrukturun və yaşayış məntəqələrinin bərpasını deyil, həm də həmin bölgələrdə məskunlaşan əhalinin sosial rifahının gücləndirilməsini hədəfləyir.
– Neft qiymətlərinin dəyişməsi fonunda iqtisadi sabitliyi qorumaq üçün hansı tədbirlər görülür?
– 2025-ci ilin birinci rübündə neftin orta qiyməti 77 dollar olub. Büdcədə isə ehtiyatlı yanaşma ilə qiymət daha aşağı götürülüb. Dövlət Neft Fondu vasitəsilə neft qiymətlərindəki dəyişmələrdən qaynaqlanan risklər idarə olunur. Eyni zamanda qeyri-neft sektorunun güclənməsi sabitlik üçün önəmlidir.
– Yeni sosial paket çərçivəsində müavinət və təqaüdlərin artırılmasının maliyyə əsaslandırılması necə aparılacaq?
– Bu sahədə əsas dayaqlar dövlət büdcəsinin mövcud imkanları, iqtisadi artım və qeyri-neft sektorundan daxil olan gəlirlərdir. Eyni zamanda Prezidentin Nazirlər Kabinetinə verdiyi göstərişlər çərçivəsində əlavə təkliflər hazırlanır. Yəni həm siyasi iradə, həm də iqtisadi resurslar bu addımları reallaşdırmaq üçün yetərlidir.
– Qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün 2025-ci ildə hansı konkret tədbirlər planlaşdırılır?
– 2025-ci ildə qeyri-neft sektoru üzrə əsas prioritetlər xarici investisiyaların cəlbi, yeni proqramların icrası və struktur islahatlarının dərinləşdirilməsidir. Bu sektorun inkişafı üçün infrastruktur layihələri və ixracyönlü istehsal sahələrinin genişləndirilməsi nəzərdə tutulur.
– Azad edilmiş ərazilərdə 140 min insanın məskunlaşması 2026-cı ilin sonuna qədər planlaşdırılır. Bu prosesin sürətləndirilməsi üçün hansı konkret tədbirlər nəzərdə tutulur və əlavə vəsait ayrılacaqmı?
– “Böyük Qayıdış” proqramına uyğun olaraq 2026-cı ilin sonunadək 140 min insanın məskunlaşdırılması planlaşdırılır. Bu məqsədlə dövlət büdcəsindən artıq 19 milyard manat ayrılıb, 2025-ci il üçün isə əlavə 4 milyard manat nəzərdə tutulub. Evlərin inşası, infrastrukturun qurulması, məşğulluq proqramları və sosial xidmətlər əsas prioritetlərdir.
– Vüqar müəllim, əhatəli cavablarınız üçün təşəkkür edirəm.
– Buyurun, mən təşəkkür edirəm.
Qeyd edək ki,Oxu24.com daha öncə Millət vəkili, Milli Məclisin Müdafiə, Təhlükəsizlik və Korrupsiya ilə Mübarizə Komitəsinin sədri Arzu Nağıyevlə müsahibəni təqdim etmişdi.Həmin müsahibəni linkdən oxuya bilərsiniz.
Müsahibəni apardı: Pərvin Şakirqızı
10:26 / 20 İyul 2025
“Artıq mən olmayacaqdım...” - Prezidentdən həssas çıxış
165
10:23 / 20 İyul 2025
İlham Əliyevin III Şuşa Qlobal Media Forumunun iştirakçıları ilə görüşü olub
21
10:21 / 20 İyul 2025
3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu işinə davam edir
20
23:59 / 19 İyul 2025
Ərinin tabutu yanında rəqs edən qadın sosial şəbəkədə müzakirələrə səbəb oldu - VİDEO
106
23:39 / 19 İyul 2025
İyulun 21-də qaz kəsiləcək - Bu ərazilərdə
265
23:20 / 19 İyul 2025
Məşhur jurnalist İlham Əliyevdən məsləhət istədi - Prezidentin cavabı gündəm oldu
225
23:13 / 19 İyul 2025
“Azərbaycan mediasının inkişafı məni çox sevindirir” - İlham Əliyev
110
20:28 / 19 İyul 2025
İlham Əliyev: Cənubi Qafqaz sabit məkan olacaq
228
18:19 / 19 İyul 2025
Dənizə belə girmək iflic edə bilər
268
17:53 / 19 İyul 2025
Zauru efirdə operatoru PƏRT ETDİ - VİDEO
244
17:00 / 19 İyul 2025
"Böyük razılaşmalar elan olunacaq"
237
14:11 / 19 İyul 2025
Azərbaycan nefti ucuzlaşdı
374
12:33 / 19 İyul 2025
Tanınmış azərbaycanlı aktyor VƏFAT ETDİ - FOTO
360
12:20 / 19 İyul 2025
Prezident vacib SƏRƏNCAM imzaladı
390
12:01 / 19 İyul 2025
Rusiya Odessanı vurdu - Ölən var
313
11:35 / 19 İyul 2025
Kanalda qadın meyiti TAPILDI
235
10:00 / 19 İyul 2025
“Onun məhkəmədə ifadə verməsini səbrsizliklə gözləyirəm”
236
09:50 / 19 İyul 2025
Bu ölkədə teleqram bloklanacaq
241
09:39 / 19 İyul 2025
İsrail və Suriya atəşkəs barədə razılığa gəldilər
229
09:30 / 19 İyul 2025
Rusiyanın bu hava limanında məhdudiyyətlər tətbiq edildi
239
09:20 / 19 İyul 2025
Ukraynada daha bir azərbaycanlı həlak oldu
236
09:11 / 19 İyul 2025
Bu binanın sakinləri qorxu içində yaşayırlar - VİDEO
230
09:00 / 19 İyul 2025
Güclü yağış Ankarada həyatı iflic etdi - Video
225
00:46 / 19 İyul 2025
Lalə Məmmədovanın evi - VİDEO
462
© 2025 Oxu24.com Müəllif hüquqları qorunur.