Oxu24.com oxuculara hüquqi yardım layihəsini davam etdirir.

Bu dəfə təqdim etdiyimiz mövzu qəyyumluqla bağlıdır.

Qəyyumların və himayəçilərin hansı hüquqları var?
 

Qəyyumlar və himayəçilər istənilən şəxslərlə münasibətlərdə, eləcə də məhkəmədə öz qəyyumluğunda olanların hüquq və vəzifələrini xüsusi səlahiyyət alma- dan müdafiə edirlər. Qəyyumlar qəyyumluqda olanların qanun üzrə nümayəndələri olur və onların adından və onların mənafeləri üçün bütün zəruri əqdləri bağlayırlar. Himayəçilər himayəçilikdə olan fiziki şəxslərin müstəqil surətdə bağlamağa ixtiyarı çatmadığı əqdlərin bağlanmasına razılıq verirlər. Himayəçilər himayədə olanlara öz hüquqlarını həyata keçirməkdə və vəzifələrini icra etməkdə kömək göstərir, onları digər şəxslərin sui-istifadəsindən qoruyurlar.

Himayəçilik necə ləğv olunur?

On dörd yaşından on səkkiz yaşınadək olan yetkinlik yaşına çatmayan şəxs valideynlərinə qaytarıldıqda və ya övladlığa götürüldükdə qəyyumluq və himayəçilik orqanı himayəçini öz vəzifələrinin icrasından azad edir. Şəxsin məhdud fəaliyyət qabiliyyətli sayılmasına səbəb olmuş əsaslar aradan qalxdıqda, məhkəmə şəxsin özünün, onun ailə üzvlərinin, himayəçinin, yerli icra hakimiyyəti orqanının, psixiatriya (psixonevroloji) müəssisəsinin ərizəsi üzrə şəxsin fəaliyyət qabiliyyətinin məhdudluğunun ləğvi barədə qətnamə çıxarır. Məhkəmənin qətnaməsi əsasında onun üzərində müəyyən edilmiş himayəçilik ləğv edilir.

Qəyyumluq necə ləğv olunur?

On dörd yaşı tamam olmamış yetkinlik yaşına çatmayan şəxs valideynlərinə qaytarıldıqda və ya övladlığa götürüldükdə qəyyumluq və himayəçilik orqanı qəyyumu öz vəzifələrinin icrasından azad edir. Şəxsin fəaliyyət qabiliyyəti olmayan sayılmasına səbəb olmuş əsaslar aradan qalxdıqda məhkəmə onun ailə üzvlərinin, yerli icra hakimiyyəti orqanının, psixiat- riya (psixonevroloji) müəssisəsinin, qəyyumluq və himayəçilik orqanının ərizəsi üzrə, məhkəmə-psixiatriya ekpertizasının müvafiq rəyinə əsasən şəxsin fəaliyyət qabiliyyətli hesab edilməsi haqqında qətnamə çıxarır. Məhkəmənin qətnaməsi əsasında onun üzərində müəyyən edilmiş qəyyumluq ləğv edilir.

Qəyyumluq və himayəçilik üçün ödəniş edilir?

Qəyyumluq (himayəçilik) vəzifəsi təmənnasız yerinə yetirilməlidir. Hər ay uşağın qəyyumuna (himayəçisinə) onun saxlanması üçün dövlət tərəfindən təyin edilmiş maddi vəsait verilir.

Miri Məcidli