Bir sıra saytlarda və sosial şəbəkələrdə Ağsrafa rayon icra hakimiyyəti başçısının 2-ci evliliyi barədə məlumatlar yayılıb. Çütlüyün haqqında bəzi xoşagəlməz ifadələr yazılıb. Bu cür hallar qanunla onların ailə həyatına müdaxilə kimi qiymətləndirilə bilərmi?
Oxu24.com məsələnin hüquqi tərəfinə aydınlıq gətirib.
Mövzu ilə bağlı sytımıza danışan vəkil Sadiq Əfəndiyev bildirib ki, kiminsə ailə həyatı haqqında ictimai qaydada xoşagəlməz ifadələr ailə həyatına müdaxilə kimi qiymətləndirilə bilər və bu cür müdaxilə bilavasitə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ilə qadağan edilən əməldir.
"İstər məmur, istərsə də sadə bir vətəndaş olsun, fərqi yoxdur, hər kəsin ailə həyatının toxunulmazlığı qanunla qorunur və hər kəsin ailə həyatına qanunsuz müdaxilədən müdafiə olunmaq hüququ vardır.
Məsələn, Başçının 4 uşaq atası olduğu halda ailəsindən boşanıb başqa birisinin münasibətdə olduğu qadınla evlənməsi, uşqlarına sahiblik etməyən şəxsin rayona necə başçılıq edə bilməsi kimi ifadələr işlədilir.
Bu ifadələrdə nəinki ailə həyatına müdaxilə, hətta insanın şərəf və ləyaqətinin nalayiq formada alçaldılmasının, yəni təhqir cinayətinin elementləri də mövcuddur",-deyə vəkil bildirib.
Sadiq Əfəndiyev - Vəkil
Bəs təhqir cinayətini törəfən şəxsin cəzası nədir?
Vəkil bildirib ki, təhqirlə bağlı cəza Cinayət Məcəlləsinin 148-ci maddəsində nəzərdə tutulub. Bu əməli törədən şəxs min manatdan min beş yüz manatadək miqdarda cərimə və ya iki yüz qırx saatdan dörd yüz səksən saatadək müddətə ictimai işlər və ya bir ilədək müddətə islah işləri və ya altı ayadək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
Yaxşı olar ki, insanlarımız qanunların qadağasına görə yox, öz düşüncə tərzlərinə görə bu əməllərdən çəkinsinlər. Çox məyusedici bir haldır ki, cəmiyyətimizdə kimlərinsə şəxsi ailə həyatı bəzən biabırçı formada müzakirə obyektinə çevirilir. Boşanan insanlar “ailəsinə sahiblik edə bilmir”, “ailəsinin qədrini bilmir” və s. bu kimi əsassız və alçaldıcı ittihamlara məruz qalırlar.
Uzun illər ailə münaqişəsi ilə bağlı həm ittiham, həm müdafiə tərəfində iştirak etmiş bir şəxs kimi deyim ki, çox vaxt obyektiv səbəblərdən ailənin qorunub saxlanması həqiqətən də mümkün olmur. Bu baxımdan haqlı olaraq boşanma qərarı vermiş bir şəxsi mənəviyyatsızlıqda qınamaq ən azından ədalətsizlikdir. Digər tərəfdən, kiminsə uğursuz ailə həyatından sanki ələ düşmüş bir fürsət kimi istifadə edərək onu ayrı-ayrı ifadələrlə mənəviyyatsızlıqda ittiham edən kəslər nəzərə almalıdırlar ki, heç kim bu cür hallardan sığortalanmayıb. Onların özləri də belə bir həyati halla qarşılaşa və eyni düşüncə tərzi ilə əsassız ittihamlara məruz qala bilərlər.
Ailə həyatına müdaxilə hallarında şəxs öz hüquqlarını necə müdafiə etməlidir? Bəzən bu cür müdaxilə xarakterli məlumatları yayan şəxslərdən şikayət edildikdə onlar bunu ifadə, söz azadlığına təzyiq kimi qiymətləndirirlər.
İfadə azadlığı demokratik cəmiyyətdə mühüm insan hüquqlarından biridir. Lakin bu azadlıq mütləq deyildir və hüququn müəyyən etdiyi həddi aşmamaqla gerçəkləşdirilə bilər. İfadə, söz azadlığı hər hansı hüquq pozuntusu, cinayət törətmək azadlığı deyildir. Söz və ifadə ilə qanun pozulursa, bu zaman söz və ifadə azadlığından söhbət gedə bilməz.
Ailə həyatına müdaxilə edilmiş şəxslər vurulmuş mənəvi zərərlə bağlı mülki məhkəmə icraatı qaydasında iddia qaldıra, eləcə də bu cür müdaxilədə təhqir elementləri olduqd cinayət mühakimə icraatı qaydasında məhkəməyə şikayət verə bilərlər.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu kimi neqativ halların qarşısının alınmasında və mümkün qədər azaldılmasında ən effektiv üsul insanlarımızda obyektiv yanaşma, sivil düşüncə tərzinin formalaşdırılmasıdır. Əgər hüquqi və demokratik dövlət quruculuğuna iddia ediriksə, ilk növbədə düşüncələrimizi hüquqa və demokratik dəyərlərə uyğunlaşdırmalıyıq.
Miri Məcidli
Oxu24.com
ŞƏRHLƏR